We wisten dat we niet de enigen waren. En toch zijn we geraakt door de persoonlijke reacties die we op Eleison krijgen. Als we het niet al wisten, weten we het nu: er is veel verborgen leed waar mensen maar moeilijk over kunnen praten.
We hadden gehoopt dat Eleison mensen zou raken, maar dat de reacties zo intens zouden zijn, hadden we niet verwacht. Meelezers die hun eigen pijn vertelden die ze vaak maar met weinig mensen konden delen. Bekenden die vrienden werden en met wie we tot diep in de nacht spraken over hoe het verleden het heden nog altijd raakt. Lezers die mailden en de herkenning en hun eenzaamheid deelden. Een recensent die in een persoonlijk gesprek zijn eigen kwetsbare verhaal deelde. De rode draad in alle reacties? Verborgen pijn die je maar moeilijk kunt delen.
Verborgen pijn
‘Dat is wat deze maatschappij mist,’ zo schreven we in Eleison. ‘Ruimte voor pijn, voor lijden. Dat dingen mis mogen zijn.’ En dit is precies de kern van de reacties die we krijgen: lezers herkennen de eenzaamheid na groot verdriet in hun leven.
Want, zo schrijven ze, met wie kunnen ze nu echt praten over wat ze hebben meegemaakt? Ze worden niet geloofd dat ze misbruikt zijn en zien niemand van de familie meer. Of ze moeten de dader vergeven en het er na al die jaren gewoon maar niet meer over hebben. De gemeenschap waar ze niet meer bij horen draait verder en de gewelddadige vader zit nog altijd in een net pak in de kerk. Ze hebben pijn en schaamte. Angst en diep verdriet. PTSS en een dissociatieve stoornis. Hun kinderen hebben trauma’s gekregen door wat ze zagen bij hun moeder. Ze hebben relatieproblemen of hun huwelijk heeft het niet overleefd.
En er is vaak niemand met wie ze echt, van hart tot hart over hun pijn kunnen praten. De gesprekken die we hebben doen hun goed. En ons. Het is helend om de eenzaamheid en het verdriet met elkaar te kunnen delen.
Kracht
De verhalen raken ons, maar we worden ook bemoedigd door de enorme kracht van de overlevers die we (digitaal) mogen ontmoeten. Hoe lezers vertellen dat ze ondanks de onthechting in hun jeugd toch met vallen en opstaan liefde in hun leven leren kennen. Hoe ze alles en iedereen uit hun jeugd kwijt zijn, maar toch een waardevol nieuw leven op hebben gebouwd. Hoe hun huwelijk door alle pijn een sterk fundament heeft gekregen. Hoe ze vechten om hun eigen pijn niet door te geven aan hun kinderen. Hoe ze ondanks alles in een liefdevolle God zijn blijven geloven en het leven met volle teugen omarmen.
‘Delen is helen.’ Het is een vreselijk cliché. En vreselijk waar.
Moge God ons zegenen met ruimte voor pijn.
Coen (en Femke) de Hoog
